Ενας μεγαλοεργολάβος σε εμπόλεμη κατάσταση

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΟΛΛΙΑ, Β. ΚΩΤΣΗΣ, ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ | Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2009 - Από το ΒΗΜΑ

«Oπου και να είσαι όγδοος,είσαι ένα τίποτε.Και εγώ τότε αισθανόμουν ένα τίποτε». Ο κ. Μπάμπης Βωβός, το όγδοο παιδί μιας φτωχής οικογένειας από τα Φιλιατρά Μεσσηνίας, δεν θα μπορούσε να είναι πιο σαφής ως προς το κίνητρο που τον ωθεί επί δεκαετίες να βρίσκεται στο επίκεντρο, αν όχι και στο στόχαστρο, του τεχνικού και επιχειρηματικού κόσμου. Η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ για την αναστολή των εργασιών κατασκευής του εμπορικού κέντρου- γειτονικού του γηπέδου του ΠΑΟ- στον Βοτανικό έφερε το όνομά του ξανά στο προσκήνιο με τρόπο αμφιλεγόμενο. Ο κ. Βωβός μπορεί να επαίρεται για την εξέλιξή του ως μεγαλοεργολάβου, όχι όμως για την υψηλή δημοφιλία του: είχε και διατηρεί ακόμη περισσότερες της μιας ανοιχτές υποθέσεις στο ΣτΕ, έπειτα από προσφυγές πολιτών για εγχειρήματά του, ενώ δέχεται διαχρονικά επιθέσεις για την «αρχιτεκτονική γοήτρου» που επιλέγει στα γυάλινα κτίριά του, ενάντια σε κάθε βιοκλιματικό σχεδιασμό. Από την υπόθεση του Κτήματος Θων στους Αμπελοκήπους ως αυτήν του εργοστασίου της ΗΒΗ στο Μαρούσι και από την περίπτωση του Μedia Μarkt επί της λεωφόρου Κηφισιάς ως την επίμαχη του mall στον Βοτανικό, ο κ. Βωβός βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση ενίοτε με μεγάλο φάσμα του πολιτικού κόσμου. Το μόνο βέβαιο είναι ότι το δίπολο δουλειά- αντιπαράθεση τον τρέφει. Ειδάλλως δεν θα βρισκόταν στα 74 χρόνια του στο γραφείο από τα χαράματα, καθημερινές, αργίες, ακόμη και ανήμερα την Πρωτοχρονιά... Η παρούσα φάση είναι και η πλέον κρίσιμη για τον ίδιο, καθώς η απόφαση του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου δυναμιτίζει το μεγαλύτερο σε εξέλιξη έργο της εταιρείας Μπάμπης Βωβός - Διεθνής Τεχνική ΑΕ. Η επένδυση στον Βοτανικό έχει ήδη απαιτήσει περισσότερα από 100 εκατ. ευρώ, ενώ αποτιμάται συνολικά στο διπλάσιο ποσό, προβλέποντας ως τον Σεπτέμβριο του 2009 την κατασκευή κτιρίου με τρία υπόγεια 81.000 τ.μ. και τέσσερα επίπεδα εμπορικών χρήσεων 70.000

τ.μ. Η Διεθνής Τεχνική ΑΕ έχει έλθει σε κατ΄ αρχάς συμφωνία με 170 μισθωτές, ενώ έχει «δώσει τα χέρια» για την πώληση του έργου σε ξένο θεσμικό επενδυτή αντί 600 εκατ. ευρώ.

Ο κ. Βωβός, έχοντας στο πλευρό του τους 744 εργαζομένους της Διεθνούς Τεχνικής, έχει καταθέσει αίτηση ακύρωσης της προσωρινής απόφασης του ΣτΕ, ενώ αναμένεται να υποβάλει και δεύτερη, με χρονικό ορίζοντα τη συζήτηση της υπόθεσης στην Ολομέλεια του δικαστηρίου στις 6 Μαρτίου.

Βασικό του μέλημα σήμερα είναι η διαπραγμάτευση με την Αlpha Βank και την Τράπεζα Πειραιώς, με στόχο την αλλαγή των όρων του δανεισμού ύψους 120 εκατ. ευρώ για το mall. Και αυτό διότι υπάρχει ρήτρα που επιτρέπει την καταγγελία της σύμβασης από την πλευρά των τραπεζών στην περίπτωση κατά την οποία διακοπούν οι εργασίες κατασκευής για διάστημα μεγαλύτερο των δύο μηνών- ως εκ τούτου, θεωρείται πιθανή η ενεργοποίησή της στις αρχές Φεβρουαρίου.

Είναι ο κίνδυνος του «τραπεζικού πανικού» στον οποίο αναφέρονταν στην επιστολή-υπόμνημά τους προς το ΣτΕ (σ.σ.: πριν από την έκδοση της απόφασης) οι υπουργοί ΠΕΧΩΔΕ κ. Γ. Σουφλιάς και Οικονομίας και Οικονομικών κ. Ι.Παπαθανασίου, επικαλούμενοι λόγους δημοσίου συμφέροντος για τη συνέχιση κατασκευής του έργου.

Οι εξελίξεις δεν έχουν αφήσει ανεπηρέαστη ούτε τη μετοχή της εταιρείας στο Χρηματιστήριο, η οποία βρίσκεται σε κάθετη πτώση από τα 21,68 ευρώ στις αρχές του 2008 στα 5,7 ευρώ, καταγράφοντας απώλειες της τάξεως του 74%. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, δύο ξένοι θεσμικοί επενδυτές, η αμερικανική Fidelity και η αγγλική Shroeder, που ελέγχουν άνω του 20% της εταιρείας Βωβού και συγχρόνως διατηρούν ικανές θέσεις σε blue chips του ελληνικού Χρηματιστηρίου, ζητούν με επιστολή τους επειγόντως λύση από τον κ. Παπαθανασίου.

Σήμερα, με ακίνητα συνολικής αξίας 1,36 δισ. ευρώ, ο κ. Βωβός δεν έχει εγκαταλείψει την ιδέα πώλησης της Διεθνούς Τεχνικής. Το 2005 και το 2006, μέσα από αλλεπάλληλες ιδιωτικές τοποθετήσεις στο Χρηματιστήριο, η οικογένεια περιορίστηκε στο 35% του μετοχικού κεφαλαίου, με τους ξένους θεσμικούς να ελέγχουν ως και το 60%. Με το αζημίωτο, βεβαίως: εισέπραξε περί τα 160 εκατ.

ευρώ.

Η εμπλοκή στο mall του Βοτανικού αναζωπύρωσε τα σενάρια για πώληση και αυτού του εναπομείναντος ποσοστού. Επισήμως η εταιρεία διαψεύδει το ενδεχόμενο, έγκυρες πηγές αναφέρουν ωστόσο ότι με τον κατασκευαστικό κλάδο σε κρίση ο κ. Βωβός δεν θα κλείσει εύκολα την πόρτα σε έναν σοβαρό συνομιλητή.

Ο όμιλος δραστηριοποιείται στη συνολική ανάπτυξη ακινήτων- από την αγορά της έκτασης και την κατασκευή του κτιρίου ως τη μίσθωση, την πώληση ή τη διακράτησή του. Είναι γνωστός για τις υπηρεσίες του τύπου «με το κλειδί στο χέρι» (turn key), με χρόνους που αγγίζουν μόλις τους 12 μήνες.

Ποιος είναι όμως στ΄ αλήθεια ο κ. Βωβός; Ο - κατά τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αλ.Αλαβάνο - «βουλιμικός μεγαλοεργολάβος»; Ο «ένας», κατά τον πρόεδρο του ΛΑΟΣ κ. Γ.Καρατζαφέρη , «που ήταν αρκετόςγια να ανεβεί η θερμοκρασία στο Μαρούσι κατά έναν βαθμό,εξαιτίας του γυαλιού στα κτίριά του»;

Παρ΄ ολίγον αγροφύλακας, ο κ. Βωβός δεν ακολούθησε τον δρόμο που του υπέδειξε ο πατέρας του, αλλά το Πολυτεχνείο στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Στο πλαίσιο της άσκησής του εργάζεται για πρώτη φορά στο γραφείο «Νικολαΐδης και Καλφόπουλος» επί της οδού Στουρνάρη, ενώ στα 24 χρόνια του συνεταιρίζεται με δύο Μυκονιάτες στον χώρο της πώλησης ακινήτων.

Διαδοχικά ταξίδια στις ΗΠΑ του δημιουργούν πραγματική εμμονή με το γυαλί στα κτίρια. Το 1968 κτίζει τα κτίρια στα οποία στεγάζεται το υπουργείο Δημοσίων Εργων στη συμβολή της λεωφόρου Αλεξάνδρας με τη Χαρ. Τρικούπη, ενώ το 1975 επί Κωνσταντίνου Τσάτσου συμμετέχει στην ανακαίνιση του Προεδρικού Μεγάρου.

Εχει στήσει ήδη, αρχές της Μεταπολίτευσης, τη δική του εταιρεία, την Μπάμπης Βωβός- Ελληνική Τουριστική, που θα μετονομαστεί στα τέ

Ο Μπάμπης Βωβός

λη της δεκαετίας του 1990 Διεθνής Τεχνική. Από την ίδρυσή της ως σήμερα έχει κατασκευάσει περισσότερα από 30 γραφειακά συγκροτήματα, συνολικής έκτασης άνω των 500.000 τ.μ.

Ο ίδιος θεωρεί έργο ζωής το Αtrina, το οποίο έκτισε το 1978 με αρχιτέκτονα τον κ. Ι.Βικέλα, σταχυολογώντας το από μια σειρά κτιρίων, όπως τα Αgora (βραβευθέν το 1984 με την υπογραφή και του V.Μazucconni), Ρolis, Delfi Corner, Αtrium και Μonumental Ρlaza.

Σε μια περίοδο όπου κεντρικός πυρήνας όλων των διοικητικών υπηρεσιών ήταν το Σύνταγμα ο κ. Βωβός αρχίζει να κτίζει στη λεωφόρο Κηφισιάς. Η σχέση του με τον πρώην δήμαρχο Αμαρουσίου κ. Π.Τζανίκο θα θεωρηθεί υπεύθυνη για την αλλοίωση της φυσιογνωμίας της πόλης και θα ανοίξει τον κύκλο προσφυγών στο ΣτΕ, πολλές από τις οποίες εκκρεμούν έως σήμερα.

Η μεταφορά του συντελεστή δόμησης θα μετατραπεί στο «κλειδί» της αυτοκρατορίας του κ. Βωβού, που κάποιοι αποκαλούν σκωπτικά «Βωβούπολη» ή «Βωβοκιστάν». Ο μεγαλοεργολάβος διατηρεί άλλωστε την, τριτοκοσμική κατά πολλούς, συνήθεια να τοποθετεί ταμπέλες με το ονοματεπώνυμό του στην πρόσοψη ή στην κορυφή των ακινήτων του, κάνοντας τη λεωφόρο Κηφισιάς να μοιάζει με λατινοαμερικανική λεωφόρο.

Ανταγωνιστής του θεωρεί πάντως την Αθήνα τυχερή ως πόλη για το γεγονός ότι δεν πέρασε ο νόμος σχετικά με την αγορά συντελεστών δόμησης: «Ο Μπάμπης θα μας είχε κάνει Μανχάταν από τους πολλούς ουρανοξύστες».

Το mall στον Βοτανικό είναι μόνον μία από τις υποθέσεις σφοδρής σύγκρουσης του κ. Βωβού με το ΣτΕ. Ο μεγαλοεργολάβος διαθέτει παρελθόν, παρόν και, οπωσδήποτε, μέλλον στη σχέση του με το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο- ασφαλώς με την καλύτερη νομική κάλυψη που μπορεί να υπάρξει. Σύμβουλος ήταν και ο κ. Πρ.Παυλόπουλος προτού χρισθεί υπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση της ΝΔ.

Στον απόηχο της αντιπαράθεσής του με τον πρώην πρόεδρο του ΣτΕ κ. Μ.Δεκλερή, ο κ. Βωβός θα χαρακτηριστεί από πολλούς «προκλητική περίπτωση». Οχι μόνον για την άκρατη φιλοδοξία του να κυριαρχήσει στην αγορά, αλλά κυρίως για τον τρόπο με τον οποίο το επιχειρεί: κάνοντας χρήση κάθε δυνατού ή... αδύνατου μέσου.

Χαρακτηριστική είναι η υπόθεση του Κτήματος Θων, το οποίο πέρασε στα χέρια του κ. Βωβού με «προκλητική» και «σκανδαλώδη» απόφαση του δημοτικού συμβουλίου της Αθήνας επί θητείας του κ. Δ.Αβραμόπουλου. Η παραχώρηση στον μεγαλοεργολάβο και των τελευταίων 4 στρεμμάτων από το διπλάσιο σε εμβαδόν Κτήμα Θων είχε γίνει κόκκινο πανί για πολύ κόσμο, καθώς άλλαξε καθοριστικά τα αρχικά σχέδια του δήμου για πράσινο και- προσωρινή έστω- αναστολή έκδοσης κάθε οικοδομικής άδειας.

Το ΣτΕ, παρά τη σημαντική καθυστέρηση, ακύρωσε τελικά το ΠΔ που μετέβαλε το ρυμοτομικό σχέδιο στα μέτρα του εργολάβου, με αποτέλεσμα τα κτίρια που έχουν κτισθεί να θεωρούνται αυθαίρετα και να υπόκεινται, βάσει της νομοθεσίας, είτε σε κατεδάφιση είτε σε διαρκές ετήσιο πρόστιμο. Τα νομιμοποίησε πατώντας σε απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού η Πολεοδομία του Δήμου Αθηναίων.

Ποιος δεν θυμάται την υπόθεση της ΗΒΗ στο Μαρούσι; Τη μεταφορά συντελεστή δόμησης 20.000 τ.μ. του Αμαλιείου Ιδρύματος επί της λεωφόρου Κηφισιάς, το κατά το ήμισυ προβληματικό εννιαώροφο συγκρότημα στη συμβολή της λεωφ. Κηφισιάς με την οδό Φραγκοκλησιάς ή την υπόθεση-ρέμα της Σαπφούς, όπου βρικολακιάζει σκελετός κτιρίου αφότου το ΣτΕ διαπίστωσε την απουσία μελέτης οριοθέτησης του ρέματος και διέκοψε τις εργασίες κατασκευής του;

Δεν είναι λίγες οι φορές μάλιστα που ο κ. Βωβός παίρνει το πράγμα επάνω του... Οταν ακόμη ήταν σε εξέλιξη η κατασκευή διώροφων εξοχικών κατοικιών στην περιοχή Πουνταζέζα Λαυρίου, είχε επισκεφθεί τρεις φορές «με απειλητικές διαθέσεις» - όπως η ίδια είχε καταγγείλει- την κυρία Μαργαρίτα Καραβασίλη, στέλεχος της ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ. Με έκθεσή της διαπίστωνε παρανομίες, παρατυπίες και μεθοδεύσεις κατά την έκδοση της οικοδομικής άδειας από την Πολεοδομία Μαρκοπούλου.